De thuiswacht - Dola de Jong

'Schaamteloos, niet publicabel', was het ongezouten oordeel over de roman De thuiswacht van Alice van Nahuys, uitgeefster bij Querido. Ook uitgeverij Scribner's in New York, waar En de akker is de wereld al vele jaren een winstgevende uitgave was, reageerde afwijzend. Het is 1954. Een vrijmoedige roman als De thuiswacht paste niet in deze tijd. Collegaschrijver Marnix Gijsen noemde het boek echter een meesterwerk, en uiteindelijk verscheen het zowel in Nederland als in de VS. Daar is het nog steeds leverbaar, ruim zestig jaar na de oorspronkelijke publicatie. De thuiswacht is een roman over liefde en vriendschap tussen twee vrouwen. Erica en Bea zijn totaal verschillend. Ze delen uit praktische overwegingen samen een etage in Amsterdam waar Erica een uithuizig en losbandig leven leidt, en Bea gewoon na haar werk naar huis komt. De roman speelt vlak voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Erica, die denkt half joods te zijn, laat de mogelijkheid om naar Amerika te vluchten voorbijgaan en kiest voor haar geliefde Dolly. Bea maakt zich zorgen over haar huisgenote en merkt dat haar gevoelens voor haar steeds sterker worden. Na het verschijnen van De thuiswacht stuurde Alice van Nahuys een telegram aan Dola de Jong met de mededeling: 'Don't answer your fanmail!', want die was overweldigend. De uitgeverij stuurde stapels post door naar de in New York woonachtige auteur, allemaal van getrouwde vrouwen, die in de klem zaten met zichzelf en zich in de roman herkenden. En Het Vaderland berichtte: 'Zó een portret te schrijven is niet de eerste de beste gegeven. Daarvoor moet men met veel talent gezegend zijn.'