In de schaduw van de helden - David Sala

“Mijn grootvader stierf niet eerder dan Franco. Hij was een gebroken man, maar hij was vastbesloten zijn leven zo lang te rekken dat hij niet eerder begraven werd dan zijn beul. Zes maanden na de dood van de caudillo stierf Antonio Soto vredig in zijn slaap. Na zijn overlijden was hij meer aanwezig dan ooit. Naast de piano hing zijn portret met die starende, intrieste blik van hem. Het schilderij was gemaakt door een Duitse antifascistische gevangene in kamp Mauthausen. Ze hadden het doek jaren onder de grond verstopt en na de bevrijding in 1945 weer opgegraven.” In de schaduw van de helden is een autobiografische striproman, waarin David Sala aan de hand van zijn jeugdherinneringen op zoek gaat naar de betekenis van zijn beide grootvaders, die zich tijdens de Spaanse Burgeroorlog en de Tweede Wereldoorlog tegen het fascisme verzetten. Ze zijn voor hem een voorbeeld dat hij onmogelijk kan evenaren, maar het minste wat hij kan doen is hun verhaal doorvertellen, zodat zij en hun offers niet vergeten worden. Door een beroep te doen op de verbeelding houdt hij de gruwelijke realiteit op veilige afstand, terwijl hij die tegelijkertijd des te indringender voelbaar weet te maken.