In een stukje bos in Eelde, net buiten de stad Groningen, vindt journalist Ernst Arbouw een boom met de initialen van een Canadese soldaat erin gekerfd: H.W.R. Toronto. Canada. Arbouw raakt gefascineerd en geobsedeerd. Wie was H.W.R.? Met niet meer dan die drie letters gaat hij op zoek en vindt in een geallieerd archief een naam: Harold Wilbert Roszell, 21 jaar oud, gesneuveld bij de bevrijding van Groningen op 16 april 1945.In H.W.R. was hier reist de lezer mee met de adembenemende zoektocht die begint bij de schrijver in de straat en uiteindelijk leidt naar een voordeur in Toronto. Onderweg vertelt Arbouw het verhaal van gewone Canadese soldaten en hun rol bij de bevrijding van Nederland. Waarom meldden ze zich aan en hoe zagen ze Europa en de Nederlanders? Zo komt de oorlog bijna tastbaar dichtbij in deze prachtig geschreven, noodlottige geschiedenis.

Vierhonderd jaar geleden, op 22 maart 1621, wist Hugo de Groot verstopt in een boekenkist te ontsnappen uit Slot Loevenstein. Het is een bekend gegeven, maar het blijvende belang van De Groot als rechtsgeleerde, schrijver, historicus en theoloog, is veel minder bekend. In de serie ‘Tastbaar verleden’ stelt Arnout van Cruyningen de boekenkist van Hugo de Groot centraal, maar het boek is tegelijkertijd een boeiende kennismaking met de man die onder zijn internationale naam Grotius bekend stond als een van Europa’s grootste wetenschappers van de zeventiende eeuw.

Op 7 maart 2021 is het precies 50 jaar geleden dat Sjeik Mujibur Rahman, leider van het verzet tegen Pakistan, voor een gehoor van circa 2 miljoen mensen de Volksrepubliek Bangladesh uitriep (Bangla Desh = Vrij Bengalen). Dit boek is het zeer indrukwekkende ooggetuigenverslag van de man die de langzame vorming van de natiestaat Bangladesh van zeer nabij heeft meegemaakt: Sjeik Mujibur Rahman (1920-1975). In 1947 vond de opdeling plaats van het subcontinent India, in de hindoeïstische natiestaat India en het moslimland Pakistan, dat vervolgens uit twee, zo’n 2.400 kilometer uit elkaar gelegen delen bestond. Het oostelijk deel, Oost-Bengalen geheten, was qua bevolking groter dan het westelijk deel. Ook economisch domineerde het oosten het westen. Zo leverde het 70% van de exportrevenuen (jute, thee). In 1970 won de Oost-Bengaal Sjeik Mujibur Rahman de algemene verkiezingen in Oost-Pakistan. West-Pakistan accepteerde de klinkende overwinning niet. De militairen aldaar namen de macht over, arresteerden Mujibur Rahman en zetten hem gevangen in Karachi (in het westelijk deel van Pakistan). Na Mujibur’s arrestatie greep het Pakistaanse leger in Bengalen in, en vond er een negen maanden durende guerrilla-oorlog plaats, die met hulp van India in het voordeel van Oost-Bengalen beslecht werd. De genocide maakte naar zeggen drie miljoen dodelijke slachtoffers. In maart 1972 werd Bangladesh een onafhankelijk land, als zodanig pas in 1974 door Pakistan erkend. Tijdens een militaire coup in 1975 werd Sjeik Mujibur Rahman en vrijwel zijn gehele familie vermoord.

Willem Drees is hét gezicht van het tijdvak van de naoorlogse wederopbouw. De scherpe biografie van Jelle Gaemers over een van de grootste staatsmannen van ons land maakt korte metten met de mythen en misverstanden rondom ‘Vader Drees’. Met zijn ouderdomsvoorziening legde Drees het fundament voor de verzorgingsstaat. Als minister-president gaf hij tien jaar lang, van 1948 tot 1958, leiding aan het economisch herstel en de sociale vernieuwing die ons land welvarend maakten. Het waren ook moeilijke jaren, waarin Nederland op pijnlijke wijze afscheid nam van Indonesië en de grootste crisis in de monarchie doormaakte. Behoedzaam loodste Drees het schip van staat langs deze klippen. Alom geroemd om zijn bekwaamheid als premier en gewaardeerd vanwege zijn eenvoud en integriteit, groeide Drees uit tot een van de groten uit de geschiedenis. Nog altijd vormt hij de maatstaf van staatsmanschap in de Nederlandse politiek. Maar er ontstond ook een sterk vertekend beeld van een even gemoedelijke als saaie ‘Vader Drees’ met zijn voorliefde voor mariakaakjes. In deze toegankelijke biografie maakt Jelle Gaemers korte metten met dergelijke mythen en misverstanden. Het resultaat is een scherp portret van Drees als strijdbaar socialist en daadkrachtig bestuurder. De levensbeschrijving is gebaseerd op de grote vijfdelige biografie die Gaemers samen met Hans Daalder schreef, waar nodig aangevuld met nieuwe gegevens uit onbekende bronnen, zoals de ultrageheime ‘zuurkastnotulen’ over de Greet Hofmans-affaire. Jelle Gaemers is historicus en biograaf. Hij werkt als archivaris bij het Nationaal Archief.

Aan de hand van relevante concrete historische gebeurtenissen en ontwikkelingen beschrijft Nationalisme, naties en staten de ontstaansgeschiedenis en groei van het nationalisme c.q. de natiestaten in verschillende delen van Europa. Sinds de Franse Revolutie is de Europese geschiedenis in belangrijke mate bepaald door het nationalisme: de problematiek van het al dan niet samenvallen van de grenzen van natie en staat. Het fenomeen ‘nationalisme’ wordt in dit boek ingebed in de context van de Europese geschiedenis vanaf de Franse Revolutie, de napoleontische tijd en het Congres van Wenen, tot het begin van de eenentwintigste eeuw. Daarbij komen ook de gewijzigde rol en betekenis van Europa op het wereldtoneel aan bod: van negentiende-eeuwse koloniale wereldmacht tot een positie op het tweede plan. Het boek eindigt in het huidige tijdsgewricht, omdat het nationalisme als politieke en culturele factor vandaag de dag nog altijd een prominente rol speelt. We zien dit terug in de context van internationalisering en supranationale samenwerking en daar waar het discussies en spanningen genereert in relatie tot vraagstukken van nationale identiteit, globalisering en (nieuwe vormen van) regionalisering.

Verzwegen oorlogsjaren schetst voor het eerst de geschiedenis van de Nederlandse krijgsgevangenen in Duitsland in de periode 1940-1945. Tijdens de Tweede Wereldoorlog belandden ruim 11.000 Nederlandse militairen in Duitse krijgsgevangenschap. Hun ervaringen achter het prikkeldraad waren heel divers. Voor de officieren en onderofficieren stond het dagelijks leven in het teken van honger en verveling. De krijgsgevangenen van lagere rang moesten werken in de oorlogsindustrie, vaak onder zware en gevaarlijke omstandigheden. Velen lieten hierbij het leven, meestal als slachtoffer van geallieerde bombardementen. Enkele tientallen gevangenen ondernamen een ontsnappingspoging en moesten daarvoor de hoogste prijs betalen. Na hun terugkeer in Nederland toonde de Nederlandse bevolking amper belangstelling voor de ervaringen van de krijgsgevangenen. Ook zelf lieten ze niet veel los. Zij beseften maar al te goed dat andere bevolkingsgroepen het vele malen slechter hadden getroffen. Het werd daarmee een ‘vergeten onderwerp’. Verzwegen oorlogsjaren brengt hierin verandering. Door het gebruik van talloze unieke egodocumenten komen de krijgsgevangenen zelf aan het woord. Johan van Hoppe (1961), Eric van der Most (1959) en Erwin Rossmeisl (1970) houden zich al jarenlang bezig met de geschiedenis van de Nederlandse krijgsgevangenen in Duitsland in de periode 1940-1945. Van Hoppe en Rossmeisl zijn werkzaam bij het Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

Els Borst (1932-2014) was van 1994 tot 2002 namens D66 minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in de paarse kabinetten-Kok. Zij werd door veel Nederlanders als een van de betrouwbaarste politici gezien, en stond aan de basis van ons huidige zorgstelsel. Toen Borst op tweeënzestigjarige leeftijd minister werd, had zij een lange carrière in de gezondheidszorg achter de rug. Opgeleid als arts was zij onder meer medisch directeur van het Academisch Ziekenhuis in Utrecht, vicevoorzitter van de Gezondheidsraad en bijzonder hoogleraar evaluatie-onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam. Als minister voerde zij de wettelijke regeling voor euthanasie en hulp bij zelfdoding in, de eerste ter wereld. Zij maakte serieus werk van tabaksontmoediging, voerde een donorregistratie in, gaf patiënten medezeggenschap in de zorg, bereidde de invoering van de basisverzekering voor, en dit is nog slechts een selectie. Wie was deze vrouw, wat dreef haar en hoe kreeg ze dat allemaal voor elkaar terwijl ze drie kinderen opvoedde en voor haar zieke man zorgde? Nele Beyens schreef een pakkende biografie, waarbij ze ook gebruik mocht maken van de persoonlijke archieven van Els Borst en haar familie. Els Borst. Een medicus in de politiek biedt daarnaast een fascinerende blik op ruim zestig jaar geschiedenis van de Nederlandse zorgsector

De eerste biografie over de Nederlandse Nobelprijswinnaar voor de economie Jan Tinbergen was zonder twijfel Nederlandse grootste en bekendste econoom. Hij won in 1969 de eerste Nobelprijs in de economie. Als oprichter van het Centraal Planbureau en uitvinder van de beroemde macro-economische modellen wordt Tinbergen vaak herinnerd als de architect van modern technocratisch beleid. Zijn economische beleidsmodellen hadden inderdaad grote invloed, ook ver over de grens. Uit deze biografie blijkt echter dat Tinbergen vooral een socialistische idealist was, wiens idealen werden gevormd in de vredesbeweging in Den Haag en in de Arbeiders Jeugd Centrale (AJC). Zijn wetenschappelijke en beleidswerk stonden altijd in dienst van het realiseren van die idealen: het bestrijden van armoede en werkloosheid, het realiseren van internationale orde en vrede, en vanaf de jaren zeventig ook de strijd voor een beter milieu. Dit boek laat zien hoe Tinbergen worstelde die idealen te verenigen met zijn objectieve wetenschappelijke werk en zijn positie als vooraanstaand nationaal en internationaal beleidsmaker. De tweede helft van het boek besteedt uitgebreid aandacht aan de grenzen van Tinbergens programma, die vooral in het ontwikkelingswerk voor de Verenigde Naties en in toepassingen in onder andere Turkije en Indonesië naar voren kwamen. Erwin Dekker is historicus van het economisch denken, en docent culturele economie aan de Erasmus Universiteit. Eerder verscheen van hem The Viennese Students of Civilization over Oostenrijkse economen in het interbellum.

De biografie van deze stadhouder en prins van Oranje laat zich lezen als een klassiek drama. Prins Johan Willem Friso van Oranje-Nassau (1687-1711) verdient een moderne biografie. De enkeling die hem vandaag nog kent, herinnert zich doorgaans alleen zijn tragische dood bij de Moerdijk. Hij is van belang omdat na de kinderloze dood van Willem III de mannelijke Oranje-lijn bijna was geëindigd. In 1709 speelde hij in de oorlogen tegen de Zonnekoning als generaal van de infanterie een omstreden rol bij Malplaquet, een veldslag die in omvang groter was dan bijvoorbeeld die van Waterloo. Ook aan deze grote slag besteedden historici in ons land weinig aandacht. Boeiend is dat Friso’s leven vol tegenstellingen was: aan de ene kant de wreedheid van de slagvelden en de ranzigheden van de oorlogen, en aan de andere kant het verfijnde hofleven en de hoog adellijke etiquette met pruik, bal, amourette en flirt. Net als Willem van Oranje werd zijn leven door een erfenis bepaald. Zijn levensloop is samen te vatten als een klassieke tragedie, waarin, volgens de definitie, ‘de hoofdpersoon zijn ondergang tegemoet gaat door een combinatie van persoonlijke fouten en omstandigheden, waar hij of zij niet tegenop kan.’ Ronald de Graaf (1961) is historicus. Hij is gepromoveerd in de (militaire) geschiedenis. Van zijn hand verschenen Oorlog om Holland (1996), Oorlog, mijn arme schapen (2004) en De waarheid over Floris (2004).

De kleurrijke geschiedenis van een familie van uitvinders die in Nederland en Engeland actief was. Vernuftig, veelzijdig, transnationaal. De familie Eckhardt heeft tientallen uitvindingen op haar naam staan: een rollende parallelliniaal, een metronoom, een textielpers, een uitschuifbare kandelaar, een windas, een baggermolen, een hellend scheprad, een energiezuinig fornuis. De Eckhardts bewogen zich gemakkelijk over grenzen heen: ze hebben aan beide kanten van de Noordzee gewoond en gewerkt. Ruim anderhalve eeuw lang hebben ze een significante bijdrage geleverd aan de technologische ontwikkeling van hun tijd – en dat in een periode die niet bekend staat als een gouden eeuw: 1670-1830. Dit boek vertelt de kleurrijke geschiedenis van de Eckhardts en hun vele uitvindingen: de successen die ze behaalden, de steun die ze kregen van hogerhand, de hardnekkige tegenwerking die ze ondervonden van concurrenten en sceptici, de politieke, economische en sociaal-culturele omgeving waarin ze in Nederland en Engeland opereerden. Hoe is het toch mogelijk dat de Eckhardts tot dusver vrijwel onbekend zijn? Karel Davids is hoogleraar Economische en sociale geschiedenis aan de Vrije Universiteit. Hij interesseert zich voor wereldgeschiedenis, maritieme geschiedenis, techniekgeschiedenis en geschiedenis van de relaties tussen mensen en dieren vanaf 1500 tot heden. Samen met Marjolein ’t Hart verzorgde hij de redactie van De wereld en Nederland (2011).

Het langverwachte tweede deel in de trilogie over de NSB met veel onbekende feiten uit buitenlandse en binnenlandse archieven, en nieuwe inzichten die het bestaande beeld van de NSB grondig bijstellen. De naam ‘NSB’ is een synoniem voor ‘landverraad’. Op basis van diepgravend onderzoek beschrijven Edwin Klijn en Robin te Slaa hoe de NSB tussen 1936 en de Duitse inval op 10 mei 1940 verder radicaliseerde. Zij ontwikkelde zich tot een voorhoedepartij van nationaalsocialistische revolutionairen. Al vanaf 1936 bestond er een wijdvertakt netwerk van contacten tussen NSB’ers en Duitse autoriteiten. Mussert en zijn volgelingen aanvaardden steeds meer de nazistische rassenleer en het bijbehorende antisemitisme. De NSB-leider probeerde Hitler en Mussolini te interesseren voor zijn plan om alle Europese Joden te deporteren. Een invloedrijke, op de SS geënte stroming binnen de beweging propageerde antichristelijke, heidense denkbeelden. Rost van Tonningen en anderen probeerden Mussert over te halen een staatsgreep te plegen. In het diepste geheim drong de NSB-leider er bij de nazi’s op aan hem te installeren als leider van een Groot-Nederlands Rijk dat van Joden en Walen was gezuiverd. Het derde deel over de NSB tijdens de bezetting zal verschijnen in 2025. Edwin Klijn (1970) en Robin te Slaa (1969) zijn historici. Zij publiceerden eerder De NSB. Ontstaan en opkomst van de Nationaal-Socialistische Beweging, 1931-1935 (2009), dat werd genomineerd voor de shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs. ‘Prachtig wetenschappelijk werk.’ – Geert Mak in Boekenweekmagazine ‘De auteurs zijn er voortreffelijk in geslaagd om de NSB een gezicht te geven’ – de Volkskrant*****

Deel II, derde stuk, Indices (1302-1319), door Katrien Vandewoude m.m.v. Maurice Vandermaesen en Stijn Meersseman Voor de kennis van de geschiedenis van een stad zijn haar rekeningen een onuitputtelijke bron van informatie. De Vlaamse steden waren in de dertiende en veertiende eeuw nog machtige organen die een eigen economische politiek voerden. Dat blijkt uit de uitgaven die ze voor representatie bij de vorst en andere politieke partijen doen. Bij tijd en wijle werd er ook eens oorlog gevoerd, wat zich ook weerspiegelt in de rekeningen. Daarnaast hadden steden ook een lokaal beleid te voeren op het vlak van armenzorg, publieke werken en openbare orde. De rekeningen van een stad als Brugge geven een inzicht in de financiën van een belangrijke Vlaamse stad, het beleid dat zij voerde en haar rol in de belangrijke gebeurtenissen van de vroege veertiende eeuw. De rekeningen van Brugge werden voor de zeer bewogen periode 1280-1319 in twee reeksen uitgegeven. Het eerste deel voor de jaren 1280 tot aan de Guldensporenslag werd reeds in 1965 samengesteld door Carlos Wyffels, gevolgd door een index in 1971. De daaropvolgende periode 1302-1319 werd in twee banden uitgegeven door Carlos Wyffels en A. Vandewalle in 1995-1997. De index op dit deel bleef lang uit, maar werd in 2020 gepubliceerd van de hand van Katrien Vandewoude, Maurits Vandermaesen en Stijn Meersseman. De index is een onmisbaar instrument om de rijkdom aan persoons- en plaatsnamen in deze bronnen terug te vinden.

Op overtuigende wijze laat Kershaw zien dat vier verschillende onafhankelijke ontwikkelingen samen een catastrofale uitwerking hadden. En ze kwamen in hun meest extreme vorm voor in Duitsland, dat ondanks de nederlaag van 1918 nog altijd groot en machtig genoeg was om de vrede in gevaar te brengen. Vier factoren, plus de wil van één man, leidden ertoe dat Europa zichzelf bijna vernietigde. ‘Voor wie serieus iets wil weten over de geschiedenis van de vorige eeuw is dit een onmisbaar boek.’ Historisch Nieuwsblad

Georgië is wel vergeleken met de hof van Eden. Maar het vanouds christelijke Kaukasusland bevindt zich op een breukvlak van invloedssferen. Eeuwenlang moest het van meerdere kanten de klappen opvangen en vreemde invasies ondergaan. Romeinen, Perzen, Byzantijnen, Turken en Mongolen richtten er verwoestingen aan. De Georgische ‘gouden eeuw’, het culturele en politieke hoogtepunt, ligt bijna een millennium terug. Begin negentiende eeuw kwam Georgië onder de Russische keizer. Na de revolutie van 1917 was een aantal jaar onafhankelijk, tot de Sovjet-Unie het inlijfde. Een Georgiër, Jozef Stalin, was daar tot 1953 de baas. Sinds 1991 is Georgië opnieuw onafhankelijk. Maar Rusland heeft grote moeite met de Westerse oriëntatie van het land en steunt twee etnische minderheden binnen Georgië, de Abchaziërs en Osseten, in hun separatistische koers, ook met militaire middelen. Belaagd paradijs is een rijk geïllustreerde geschiedenis van Georgië in kort bestek. Het vertelt het verhaal van een fascinerend land, dat altijd een snijpunt van werelden is geweest - en nog steeds is.

‘In de schaduw van Berlijn’ is Jonathan Lichtenstein’s verhaal over zijn vader en hun onderlinge band. In 1939 ontsnapte Hans Lichtenstein met een van de Kindertransporten uit Nazi-Duitsland naar Groot-Brittannië. Eenmaal in Engeland aangekomen beseft de dan twaalfjarige Hans dat hij er voortaan alleen voor zal staan en besluit hij te breken met zijn Duits-Joodse wortels. Opgroeiend op het naoorlogse platteland van Wales snapt Hans’ zoon Jonathan maar weinig van de nukken van zijn vader; over de oorlog wordt hardnekkig gezwegen in het gezin Lichtenstein. Als Hans een 87-jarige man is, besluiten hij en Jonathan de reis opnieuw te maken, maar dan in omgekeerde richting. Tijdens hun reis naar Berlijn komt aan het licht hoezeer de moeizame relatie tussen vader en zoon rechtstreeks verband houdt met het traumatische verleden. Eindelijk ontstaat er iets van een verstandhouding tussen de beide mannen; ze praten meer met elkaar dan ze ooit deden en Jonathan hoort, ziet en begrijpt voor het eerst welke last zijn vader draagt, die als een van de weinigen van zijn joodse familie de oorlog overleefde. ‘De schaduw van Berlijn’ is een eerlijk en schokkend verslag van de poging van een vader en zoon om uit de schaduw van de geschiedenis te komen.

In dit eerste deel van deze biografie beschrijft auteur Hennie van der Zouw het leven van zijn vader zoals hij zich dat herinnert, aangevuld met stamboomgegevens over zijn familie. Dit deel behandelt de levensgeschiedenis van Adriaan van der Zouw vanaf zijn geboorte in Barwoutswaarder bij Woerden tot aan het jaar 1970. In een nu nog gepland deel, zal de rest van zijn leven worden beschreven. In dit deel is ook uitgebreide informatie opgenomen over de stamboom van de familie van Adriaan van der Zouw.

2017 veröffentlichte der Historiker/Verleger Dr. Perry Pierik eine faust dicke Biographie Erich Ludendorffs. Kurze Zeit später wurde dem Autor für seine Arbeit als Historiker und Verleger der prestigevolle Civis Mundi-Preis zuerkannt. Das alles war Anlass, Pierik für das Batavieren-Podcast zu interviewen, das geschah. Dies ist der ausgearbeitete Text des Interviews. Anlass dieser Veröffentlichung ist die Tatsache, dass das Leben Erich Ludendorffs, und vor allem seine Rolle im Ersten Weltkrieg und seine Unterstützung der Hitlerbewegung vor dem Krieg, von großem historischen Einfluss gewesen ist. Ohne Übertreibung kann man sagen, dass Ludendorff die Sicht auf den Ersten Weltkrieg mitbestimmt hat und er sowohl Lenin wie Hitler mit in den Sattel geholfen hat. Nicht viele Menschen haben auf einer solchen Kreuzung der Geschichte gestanden.

Het begint met een bidprentje-met-foto van een leuke jongen met lachende ogen en een matrozenpet op: Han, een oom van Mia van Niekerk, die in de Tweede Wereldoorlog in Engeland is omgekomen. Mia vraagt zich als kind al af wie deze jongen, waar niemand over spreekt en iedereen voor bidt, toch is. Na de dood van haar ouders komt er een mapje tevoorschijn met documenten, brieven, foto’s en Rode Kruisberichten over hem. Dan besluit ze de stilte rondom hem te verbreken en uit te zoeken wat er is gebeurd, hoe hij in Engeland terecht is gekomen, hoe het voor zijn familie was om dit allemaal mee te maken. Haar onderzoek wordt steeds breder. Wat hield zijn werk als seiner in? Hoe waren de omstandigheden aan boord van een mijnenveger? Hoe werd er omgegaan met censuur in de oorlog? Het resultaat is meer dan een individueel verhaal. Het is een mix geworden van feiten, geschiedenis, de belevenissen van een jonge jongen op een oorlogsschip en Mia’s eigen zoektocht.

Al voor de Eerste Wereldoorlog hadden Vlaamsgezinden in Gent nood aan een gemeenschappelijk gebouw. Tijdens de bezetting was er in de politiek getinte literatuur sporadisch sprake van een ‘Vlaemsch Huis’ in Gent. Maar daar is weinig over geweten. De gebeurtenissen van 1914-1918 zorgden voor een herbronning van het fenomeen ‘Vlaams huis’in de Arteveldestad. Een gebouw uit de 18de-19de eeuw in de Kortekruisstraat, tevoren dienstdoend als hotel en later als bank, kreeg een nieuwe bestemming. Sympathisanten uit het activisme en de Frontbeweging richtten hiervoor de samenwerkende vennootschap ‘Elckerlyc’op. De Uilenspiegel was opnieuw en vooral een horecazaak. In de jaren 1920 vond het bekende Vlaams Volkstoneel er onderdak. En later was het Verdinaso er gedurende korte tijd ‘kind aan huis’. Het geweld van de tegenmanifestanten maakte de beweging ten slotte ongewenst. De grootste bloei kende het Gentse Vlaams huis na de Tweede Wereldoorlog. De Uilenspiegel werd toen omgedoopt tot Roeland en de zaak begon langzaam maar zeker – ook financieel – te floreren. Parlementsleden van de Volksunie hielden er hun zitdagen. Studentenverenigingen, jeugdorganisaties en drukkingsgroepen organiseerden er tal van activiteiten. Gedurende een korte periode baatte een groep rond theaterman Jo Decaluwé het Vlaams Kultureel Centrum, de zaak uit. Vlaamse politieke groeperingen waren tegen. Vermits het gebouw na verloop van tijd in slechte staat verkeerde, besloten de eigenaars over te gaan tot renovatie en herbouwing op een andere plaats in de straat. Men koos opnieuw voor de oorspronkelijke naam Uilenspiegel. Vandaag bestaat het Vlaams Huis in Gent honderd jaar.

De afgelopen jaren staat Kiev vrijwel dagelijks in het nieuws. In het Westen weten wij heel weinig over het grootste Europese grensland en zij bezien ons daar door een roze bril. Via een aantal maatschappelijke vraagstukken neemt de auteur de lezer mee op een speurtocht door dit indrukwekkende land met een zeer boeiende geschiedenis. In de 11e eeuw was Kiev de hoofdstad van het machtige rijk Kiev-Rus en beleefde het in die eeuw een ongekende bloeiperiode. In 1240 werd deze destijds grootste stad van Europa met de grond gelijk gemaakt door Baku Khan, de kleinzoon van Dzjenghis Khan en de meeste inwoners werden vermoord of als slaaf afgevoerd. Daarna leed de stad 6 eeuwen een zieltogend bestaan als provinciestadje om vervolgens onder Catharine de Grote en tijdens de periode van de Sovjet-unie uit te groeien tot de miljoenenstad die Kiev nu is. Geen land ter wereld heeft door de eeuwen zo geleden onder invasies vanuit Oost en West. Deel uitmakend van diverse imperia veerde het nationalisme op en bereikte in 1905 en 2014 een climax en is men in dit immense en grondstofrijke land op zoek naar de eigen identiteit, los van Rusland, maar het is zeer de vraag of dat een haalbare kaart is.

In dit unieke boek staan de afscheidsbrieven centraal die ter dood veroordeelde verzetsstrijders in de Tweede Wereldoorlog schreven aan hun familie en vrienden. Ze zijn de laatste, meest intieme en soms wanhopige groet aan de achterblijvers en vormen een aangrijpende getuigenis van de laatste maanden, weken of uren van deze gedetineerden, zwevend tussen hoop en de voltrekking van het vonnis. Els Naaijkens plaatst de brieven tegen de achtergrond van de briefschrijvers zelf: wie waren zij, wat hadden ze gedaan en uit welke motieven handelden ze? Ook belicht ze het gevangenisleven. Hoe gedroegen de gevangenen zich in deze extreme omstandigheden? Waaruit putten ze kracht en troost? Met dit boek worden deze brieven, ruim zeventig jaar na de Tweede Wereldoorlog, openbaar en kunnen ze een plaats krijgen in onze herdenkings- en herinneringscultuur. Een belangrijk boek over het maken van morele keuzes en de gevolgen daarvan, dat ons een spiegel voorhoudt en tot nadenken stemt.

We leven in de best mogelijke wereld: we hebben nog nooit zo lang vrede gekend, we waren nooit eerder zo rijk of zo veilig. Dit verhaal houden we onszelf in elk geval voor. Maar wat nou als dit niet in overeenstemming is met de realiteit? Wat nou als democratieën ondertussen aan het afbrokkelen zijn, de haat tussen groepen toeneemt, de economische groei stagneert en het gevaar van klimaatrampen stijgt? In dit grootse filosofische essay – met een speciaal voor de Nederlandse lezer geschreven nawoord over de coronacrisis – laat Philipp Blom zien hoe het mogelijk is dat het Westen niet ondanks, maar juist vanwege vrede en welvaart in een crisis verkeert. Daar zijn we door ons verleden geenszins op voorbereid. De strijd voor de toekomst wordt ook een strijd om een nieuw groot verhaal, voor eenieders ogen, op het podium van het wereldtoneel.

De complete geschiedenis van een van de machtigste dynastieën aller tijden 'Definitief standaardwerk.' ••••• NRC Handelsblad 'Een boeiend "rise and fall"-verhaal.' ★★★★ De Standaard De geschiedenis van Europa is voor een groot deel bepaald door de leden van één eeuwenoud geslacht: het huis Habsburg. In De Habsburgers vertelt historicus Martyn Rady het epische verhaal van een bijna duizend jaar durende dynastie en de schepping – en ineenstorting – van een oppermachtig rijk. Van een zeer bescheiden hertogdom groeide het huis Habsburg uit tot de belangrijkste heersende macht van Europa nadat in de vijftiende eeuw de heerschappij over het Heilige Roomse Rijk was verworven. Slechts enkele eeuwen later strekte het Habsburgse Rijk zich uit over een groot deel van Europa, van Hongarije tot Spanje, en delen van de Nieuwe Wereld en het Verre Oosten. De Habsburgers domineerden Centraal-Europa zelfs tot aan het begin van de twintigste eeuw. Desondanks omschrijven historici de Habsburgers vaak als de heersers van een wankel en onsamenhangend keizerrijk. Rady bewijst het tegendeel en toont ons hoe de Habsburgers zichzelf beschouwden als beschermers van de Rooms-Katholieke Kerk, beschermheiligen van de wetenschap en bewakers van de vrede. Het resulteert in een complete geschiedenis van een bijzondere dynastie die Europa én de wereld voor altijd veranderde. 'Een compleet overzicht van de vroegste tot de laatste regerende Habsburger. [...] Een goed verzorgd boek.' – Historiek 'De Habsburgers is meeslepend, kleurrijk en aangrijpend, maar ook nauwkeurig, wetenschappelijk en gezaghebbend … Geschiedenis op een epische schaal!' – Simon Sebag Montefiore

'Een proeve van groot meesterschap' - Frits van Oostrom 'Vol cliffhangers en aangrijpende passages. Onweerstaanbaar' - Herman Pleij De Bourgondiërs vertelt de geschiedenis van de vroege Nederlandse eenwording. Het is een wonderlijk relaas van ontbolsterende steden, ontwakend individualisme en uitstervende ridderidealen. Van schizofrene koningen, doortastende hertogen en geniale kunstenaars. Terwijl de Bourgondische hertogen met veldslagen, huwelijken en hervormingen de versnipperde Lage Landen tot één geheel smeedden, ontstonden onder hun impuls de onvergetelijke werken van Klaas Sluter, Jan van Eyck en Rogier van der Weyden. Bart Van Loo’s even spannende als leerrijke verkenning van de middeleeuwen groeit gaandeweg uit tot een wervelende cultuurgeschiedenis. Meeslepend en erudiet vertelt hij waar wij vandaan komen. Als geen ander weet Van Loo bevlogenheid, humor en kennis van zaken te combineren.