Ze wisten niet of ik een jongen of een meisje was: kennis, keuze en geslachtsvariaties - Margriet van Heesch

In Nederland leven circa 80.000 mensen die geboren zijn met een geslachtsanatomie die niet helemaal overeenstemt met de norm voor mannen- en vrouwenlichamen. Vroeger heette dit hermafroditisme of intersekse condities en in 2006 werd een derde term voorgesteld: disorders of sex development. Omdat alle drie de termen nog in gebruik zijn, wordt in dit proefschrift gesproken van geslachtsvariaties. Vanaf de jaren 1950 werd het standaard praktijk kinderen met een geslachtsvariatie te behoeden voor sociale problemen door hen in een klinische setting een gender toe te wijzen en dat vervolgens geheim te houden. Maar hoe was dat voor die kinderen? Hoe kijken zijn als nu-volwassenen terug op de medische interventies en de geheimzinnigheid?
Door het herschikken en interfereren van de kennis uit de levensverhalen met de kennis uit medische narratieven ontstond een meervoudig perspectief. Zo werd duidelijk dat medische interventies in geval van geslachtsvariaties verantwoord werden in een asymmetrisch kennisnetwerk dat doordrongen was van paradoxale boodschappen. Kennisproducties en kennisnetwerken rondom geslachtsvariaties waren dan wel contingent, maar niet waardevrij. De onderliggende ideologie die de paradigmaverschuivingen, vergissingen en accommodaties in gang zette, was en is hoofdzakelijk normatief. Met name in de narratieven rondom schaamte waren de normatieve implicaties te herkennen, zoals binaire genderopposities, voortplantingsimperatief, heteronormativiteit, homofobie en het coïtale imperatief. Dit onderzoek wil bijdragen aan het beschouwen van deze mensen als volwaardig met volwaardige lichamen, volwaardige levens en een volwaardige seksualiteit. Zij zouden volwaardige gesprekspartners moeten zijn in de evaluatie van de medische zorg, in de emancipatie van het predicaat "patiënt".